Auteur: Rudi

Sinclair’s Scientific calculator (1974)

Op Door In Rekenmachines en Pocket Computers, Sinclair

Toen het Amerikaanse Hewlett-Packard in 1972 de wetenschappelijke HP-35 rekenmachine introduceerde had dat de volledige aandacht van Engelse rekenmachinemaker Clive Sinclair. Deze had even daarvoor in Europa de zeer succesvolle Sinclair Executive rekenmachine uitgebracht, die gebruik maakte van een Texas Instruments TMS1802 ‘calculator on a chip’. Deze chip was niet geschikt voor wetenschappelijke berekeningen, aldus de ingenieurs van Texas Instruments. “Maar wat weten zij daarvan”, moeten Clive Sinclair en wiskundeknobbel en programmeertovenaar Nigel Searle gedacht hebben toen ze de Sinclar Scientific ontwikkelden.

Clive Sinclair was zijn hele leven al bezig met het ontwikkelen van betaalbare gadgets door slimme circuits te ontwikkelen die gebruik maakten van minder componenten dan daarvoor, of onderdelen te gebruiken die in een fabricageproces waren afgewezen, maar nog voldoende goed werkten om ze in andere apparaten te gebruiken. Gecombineerd met de kennis en vaardigheden van Nigel Searle resulteerde in een stroom van slimme rekenmachines die gebruik maakten van de zojuist uitgekomen TMS1802 processor van Texas Instruments. De marge op die rekenmachines was enorm en Sinclair kon dan ook rekenen op een imposante jaaromzet.

Toen HP dan ook uitkwam met de wetenschappelijke HP-35 zag Clive Sinclair zijn kans om een goedkopere, zij het functioneel veel mindere, variant te maken met een aanpassing van de TMS1802. En zo geschiedde: Sinclair en Searle ontwikkelden een programma voor de TMS1802 die door Texas Instruments werd verpakt in een TMS0805. De Sinclair Scientific was een feit.

Externe links

Terry Gilliam’s Twelve Monkeys (1995)

Op Door In Films

In een fictief 1996 wordt er door een onbekende een dodelijk virus verspreid, waardoor 99% van de wereldbevolking omkomt. In 2035 leven de overgeblevenen ondergronds en sturen de veroordeelde sociopaat James Cole (Bruce Willis) terug in de tijd om de oorzaak van de pandemie te achterhalen. Cole ontdekt dat het mysterieuze Army of the Twelve Monkeys betrokken was bij de verspreiding.

Twelve Monkeys is een science fiction film waarin tijdreizen een belangrijk ingredient is. Ook de gezichtspunten van sociopaat Cole en psychoot Goines (Brad Pitt), gecombineerd met de suggestieve harmonicamuziek maakt deze film van Terry Gilliam een absolute topper.

Sony’s BDP-SX1 draagbare Blu-ray speler (2004)

Op Door In Opname- en weergaveapparatuur, Sony

Hoewel de introductie van Blu-ray in 2003 velen lieten fronsen – waarom nog schijfjes als het ook digitaal kan – liep het uiteindelijk toch even storm met de verkoop van Blu-ray schijfjes en apparatuur. Maar niet iedere fabrikant haalde hetzelfde uit de kast als ze daarvoor met DVD hadden gedaan en vooral de draagbare apparaten moesten het daardoor ontgelden. Op één uitzondering na: de Sony BDP-SX1 (ook bekend als de BDP-SX910) draagbare Blu-ray speler. En de SX1 is een prima Sony product dat doet denken aan de hoogtijdagen van Sony productinnovatie.

Blu-ray is een formaat waarmee media, meestal films of televisieseries in 1920 x 1080 pixels of betere beeldresolutie, op een optische schijf van 120 mm diameter wordt opgeslagen. Het formaat wordt door alle fabrikanten van optische schijven en media-apparatuur ondersteund. Er zijn honderden verschillende Blu-ray spelers geproduceerd, en maar één hiervan is draagbaar: de Sony BDP-SX1 (in sommige landen de BDP-SX910).

De SX1 is een openklapbaar apparaat dat in eerste instantie iets weg heeft van een compacte, maar vrij hoge, laptop. Na het openklappen blijkt het scherm roteerbaar en op de plaats waar een laptop een toetsenbord zou hebben heeft de SX1 het klepje waarachter de optische schijf zit verstopt. De SX1 is van alle markten thuis: het speelt alle formaten optische schijven, inclusief DVD en audio CD’s, het heeft een ingebouwde accu waarmee 5 uur film gekeken kunnen worden, stereo luidsprekers en aansluitingen voor gebruik binnenshuis. Indien via de HDMI aansluiting aangesloten kan het deksel dichtgeklapt worden en is de speler met de meegeleverde afstandsbediening als ‘vaste’ Blu-ray speler te gebruiken.

Externe link

Roger Linn’s LinnDrum (1982)

Op Door In Muziekinstrumenten

De LinnDrum is een muziekinstrument waarmee voorgeprogrammeerde drumpatronen worden weergegeven. Het werd vanaf 1982 in een aantal van ongeveer 5.000 door Linn Instruments geproduceerd voor muzikanten zoals Frankie Goes To Hollywood, Madonna, Harold Faltermeyer, Tears for Fears, Denice Williams en vele, vele anderen.

De LinnDrum heeft vijftien 8-bit 28-35 kHz gesampelde drumgeluiden, die vrijelijk in een door de gebruiker te bepalen patroon konden worden ingeprogrammeerd. Het geluid van een LinnDrum, evenals de meeste drumstellen, is zeer herkenbaar en door de brede inzet ervan in de jaren ’80 heeft de LinnDrum een grote stempel gedrukt op de muziek uit die periode.

Externe link

Motorola’s 6809 (1978)

Op Door In Microprocessors en microcontrollers

De Motorola 6809 is een 8-bit microprocessor afgeleid van de Motorola 6800 en de MOS Technology 6502, maar met enkele 16-bit eigenschappen en enkele duidelijke en innovatieve verbeteringen, zoals een relatieve adresseerbaarheid: de mogelijkheid om een programma op iedere plek in het geheugen te draaien, in plaats van alleen vanaf de geheugenlocatie waar het programma oorspronkelijk voor was geschreven.

De 6809 was op veel manieren een snellere versie van de 6800 en 6502, maar had intern nog steeds de 8-bits adresbus, ook al was deze naar de buitenkant in 16-bits gebracht. Een jaar na de introductie van de 6809 zou Motorola de 68000 familie van processoren op de markt brengen, die een echte interne 16-bits adresbus hadden en een veel uitgebreidere instructieset. Maar hoewel de glorietijd van de 6809 dus niet lang is geweest, heeft de 6809 toch een lange levensduur gekend. Hij werd onder andere toegepast in de Vectrex game console, de TRS-80 Color Computer en de Dragon 32 home computer.

Omdat Motorola weinig interesse meer had in de 6809 toen het zelf met de 68000 processoren op de markt kwam, ging Hitachi de processor vanaf 1978 onder eigen naam en label produceren. De 6303 was een directe kloon van de 6809 die in drie verpakkingen werd geproduceerd: de DP-64 dual-in-line package, de FP-80 surface mount en de CP-68 chipvoet surface mount. In de FP-80 verpakking kwam de 6303 onder meer voor in de Psion Organiser II.

Externe link

Steven Spielberg’s Pinky and the Brain (1993)

Op Door In Televisieseries

Pinky en Brain zijn twee genetisch gemanipuleerde laboratoriummuizen die overdag leven in een muizenkooi en ‘s avonds plannen ontwikkelen om de wereld te veroveren. De twee muizen zijn in alles elkaars tegenpolen: Pinky is goedgehumeurd maar wat snel afgeleid, terwijl Brain zijn gedachten goed op orde heeft maar in alles een duistere indruk weet te maken. Steven Spielberg produceerde alle 66 afleveringen van de tekenfilmserie, die oorspronkelijk startte als onderdeel van het Animaniacs programma.

In iedere aflevering van de serie bedenkt Brain een nieuw plan om de wereld in één klap te veroveren. Brain probeert dat plan eerst aan Pinky uit te leggen, die er vervolgens niets van snapt. Het plan mislukt altijd, omdat Pinky ergens iets doms doet, of gewoon omdat het plan vanaf het begin gedoemd was om te mislukken. Er is een uitzondering, Een aflevering waarin Brain wanhopig probeert de wereld juist niet over te nemen en waarin juist iedereen wil dat Brain de leiding van de wereld gaat overnemen. In de afleveringen wordt soms gerefereerd naar recente gebeurtenissen of andere bekende ontwikkelingen.

Seagate’s ST-225 20MB harde schijf (1983)

Op Door In Computer randapparatuur

De ST-225 was één van de eerste ‘harde schijven’ in een 5,25″ vormfactor die Seagate op de markt bracht en mogelijk het bestverkopende product aller tijden. Het was een betaalbaar, betrouwbaar en eenvoudig installeerbaar product dat zowel in OEM (als harde schijf in computers van ondermeer IBM, Tulip en Compaq) als in de detailhandel als los component succesvol was. Met 20MB aan opslagruimte voldeed het volledig aan de opslagbehoefte van de toenmalige professional en veeleisende computerhobbyist.

In de begindagen van de IBM PC XT en ‘compatibelen’ werden gegevens opgeslagen op ‘floppy disks’, vierkante enveloppe-achtige voorwerpen met een ronde, flexibele magnetische schijf aan de binnenkant. De opslagcapaciteit hiervan was 360kB. Een harde schijf van 20MB had daarmee de capaciteit van meer dan 50 floppy disks.

De Seagete ST-225 kon eenvoudig door een hobbyist in zijn of haar computer worden ingebouwd. De ruimte hiervoor was altijd aanwezig. Het benodigde montagemateriaal en een eventuele computer uitbreidingskaart werd gekocht in de detailhandel, of op de HCC-dagen.

Jos Brink’s Wedden.. dat? (1986)

Op Door In Televisieprogramma's en spelshows

De Nederlandse televisieomroep AVRO kocht het Duitse programmaformat Wedden.. dat? in 1984 en bracht de eerste aflevering in 1986 met Jos Brink op de buis. In het spelprogramma wisselden interviews met bekende Nederlanders weddenschappen af, waarbij iemand een bijzonder vaardigheid of speciale kennis moest demonstreren. Als tegenprestatie moest iemand die een weddenschap verloor dan een ludieke tegenprestatie uitvoeren.

De weddenschappen, of beter demonstratie van kundigheden van de gasten, waren vaak spectaculair. Te denken valt aan het tussen champagneglazen door rijden met neuswielen van een Boeiing 747, blindelings, op de tast een koe herkennen, binnen zes minuten 10 champagneglazen opstapelen met een vorkheftruck, waterskieën achter een kano, herkennen van sterrenstelsels, opblazen van honderden ballonnen, noemen van de pagina waar een woord in het woordenboek voorkomt.. De bijzondere prestaties kenden geen grenzen.

Ondanks, of misschien zelfs dank zij al die bijzondere prestaties van de gasten is Wedden.. dat? ook buiten het spelprogramma populair geworden, misschien getuige het stelen van 5.800 fietszadels.

IBM PC XT toetsenbord (1981)

Op Door In Computer randapparatuur

Bij de introductie van de PC kwam IBM niet alleen met een degelijke, zij het saaie, computerkast met legio uitbreidingsmogelijkheden, maar ook met een professioneel ogend en goed werken toetsenbord waar geen enkele besparing op was losgelaten. Iedere toets was een elektromechanische schakelaar, ontwikkeld om decennia lang onderhoudsvrij z’n werk te doen. Hoewel er voor- en tegenstanders waren van dit toetsenbord (de tegenstanders hadden ondermeer moeite met het geluidsniveau van de mechanische schakelaars), staat de kwaliteit van dit toetsenbord, ook 40 jaar later, nog steeds buiten kijf.

Het IBM PC XT toetsenbord heeft 83 toetsen, waaronder een numeriek deel. De indeling van het toetsenbord was deels afgestemd op de toenmalige software, en deels geïnspireerd door was IBM voor hun mainframe besturingssystemen gebruikte. De indeling is nu, 40 jaar later, nog steeds de defacto standaard voor IBM PC compatible computers, die we tegenwoordig ‘Windows computers’ zouden noemen.

Piaggio’s Ape (1947)

Op Door In Voertuigen

Piaggio, de maker van de Vespa scooter, ontwikkelde in 1947 een gemotoriseerde kar op drie wielen, waar de bestuurder voorop zat en waar de last op de twee achterste wielen terecht kwam. In 1948 kwam de eerste Piaggio Ape op de markt een 50 cc benzinemotor als aandrijfbron. Tegen 1964 heen waren de motoren groter geworden en kwamen er modellen uit met een kleine cabine die de bestuurder beschermde tegen de elementen. De Piaggio Ape is tot en met de dag van vandaag aantrekkelijk als festivalvoertuig, transportwagen en (met reclame uitgerust) publiekstrekker.

Externe links

Pulsar’s P2 (1973)

Op Door In Consumentenelektronica, Gebeurtenissen

De Pulsar P2 was het eerste digitale horloge dat in grote hoeveelheden werd geproduceerd. Pulsar kwam met de P2 in 1973 op de markt en bracht het horloge onder de aandacht van het grote publiek in de James Bond film Live and Let Die met Roger Moore in de hoofdrol. Door ondermeer de voor die tijd opvallend hoge prijs van $ 395,- en de onwaarschijnlijk moderne uitstraling werd de Pulsar P2 een statussymbool voor filmsterren en andere beroemdheden.

De P2 was het tweede digitale horloge van Pulsar: de P1 was een massief gouden horloge dat in april 1972 op de markt kwam. Grote delen van de P1 werden met de hand gemaakt, waaronder de honderden verbindingen met gouddraad in het binnenwerk van de P1, die met de hand werden gesoldeerd. Uiteindelijk werden er van de P1 toch nog 400 geproduceerd, waarvan echter alle exemplaren terug moesten naar de fabriek omdat het binnenwerk het na enkele maanden begaf.

Isaac Asimov’s Foundation (1951)

Op Door In Boeken en tijdschriften

Foundation begint met wiskundige Hari Seldon die leeft in de nadagen van het Eerste Galactische Keizerrijk, dat 10.000 jaar bestaan heeft en ongeveer 50.000 jaar in onze toekomst ligt. Zijn Psychohistorische wetenschap maakt het mogelijk om lange termijn voorspellingen te doen over grote groepen mensen. Seldon ontdekt dat binnen een paar eeuwen het Keizerrijk ten onder zal gaan, wat ook niet meer te voorkomen is en ontwikkelt een visie waarmee de lange donkere periode die daarop zal volgen aanmerkelijk verkort kan worden. Hij ontdekt tevens dat als de mensheid vroegtijdig wordt geïinformeerd over de resultaten van Psychohistorische voorspellingen, deze voorspelling dan niet meer uitkomt omdat de mensen zich dan onvoorspelbaar gaan gedragen.

Isaac Asimov (2-1-1920 – 6-4-1992) was een Amerikaanse schrijver met een doktoraal in de biochemie. Hij staat samen met Arthur C. Clarke en Robert Heinlein bekend als de grote drie science fiction schrijvers van de 20e eeuw. Hij heeft meer dan 500 publicaties in de populaire wetenschap en science fiction op zijn naam staan. De eerste drie delen van zijn Foundation reeks publiceerde hij al vroeg in zijn carrière. Veel van zijn andere science fiction verhalen en boeken positioneerde hij later in hetzelfde universum als waarin Foundation zich afspeelt.

Jim Henson’s Dinosaurs (1991)

Op Door In Televisieseries

Dinosaurs, een life-action poppenserie, was een wekelijkse komische televisieserie die zich afspeelde in het jaar 60.000.003 voor Christus in Pangaea. De serie concentreert zich rond de familie Sinclair die bestaat uit vader Earl Sinclair, moeder Fran Sinclair-Philips en hun drie kinderen Robbie, Charlene en Baby Sinclair. Vader Sinclair werkt als boom-om-duwer voor de Wesayso Corporation, samen met zijn vriend en collega Roy Hess.

Jim Henson had het idee voor een komische serie al in 1988, maar pas na het succes van De Simpsons liepen de studio’s warm voor zijn idee. De televisieserie afdeling van Walt Disney begon in 1990 met het maken van de serie voor CBS, die het doorverkocht aan ABC, dat later werd overgenomen door Disney.

Sierra’s Johnny Castaway screensaver (1992)

Op Door In Demo's en screensavers

Johnny Castaway was een schermbeveiligingsprogramma dat werd gebruikt om de informatie op een computerscherm af te schermen als de eigenaar er even geen gebruik van maakte. Andere schermbeveiligingsprogramma’s deden het scherm vaak uit, of lieten een tekst zien waarop te lezen viel dat de eigenaar van de computer even ergens anders was. Johnny Castaway veranderde dat en liet een zich langzaam ontvouwend schouwspel zien waarin een drenkeling is aangespoeld op een klein onbewoond eiland en hier vanaf wil ontsnappen.

Johnny Castaway werd ontwikkeld door Sierra On-Line in 1992 en noemde zichzelf “’s werelds eerste verhalend schermbeveiligingsprogramma”. Het schermbeveiligingsprogramma beeldt een man uit, Johnny Castaway, die is gestrand op een klein eilandje waarop een enkele palmboom staat. Het vertelt een langzaam ontvouwend verhaal met veel herhalingen. Met regelmaat zien we hoe Johnny vist, zandkastelen bouwt en met regelmaat een rondje rent, terwijl andere gebeurtenissen minder vaak getoond worden, zoals een passerende zeemeermin, of een zeemeeuw die Johnny’s zwembroek steelt. Johnny staat met regelmaat op het punt om gered te worden, maar om onfortuinlijke redenen gaat dat altijd net niet door. Johnny Castaway laat op verschillende momenten in het jaar relevante extra’s zien, zoals een ‘Happy New Year’ vlag of een kerstboom.

In 2022 bracht Lego set 40566 uit, getiteld ‘Ray the Castaway’, een fan-creatie die als winnaar uit meerdere zee-thema’s was geselecteerd en door de ontwerpers van Lego gereed voor productie werd gemaakt. Het is een alleraardigste set die niet per sé als eerbetoon aan Johnny Castaway is gepositioneerd, maar in alle opzichten voldoet aan de criteria. Het kleine onbewoonde eiland waar Ray op is aangespoeld heeft een vergelijkbare grootte en de ontwerpers hebben Ray verschillende activiteiten gegeven die uitstekend lijken te passen bij een verveelde drenkeling die is aangespoeld op een klein onbewoond eiland.

Externe links