Douglas Adams’ Het Transgalactisch Liftershandboek (1979)

Het transgalactisch liftershandboek (oorspronkelijke titel The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy) is een Brits sciencefictionboek uit 1979, geschreven door Douglas Adams. Het boek is gebaseerd op de gelijknamige radioserie, eveneens bedacht door Douglas Adams. Het boek begint wanneer een paar aannemers arriveren bij het huis van Arthur Dent (Hugo Veld) om hem te melden dat ze de opdracht hebben het huis te (laten) slopen want het moet plaats maken voor een weg. Terwijl Arthur (Hugo) probeert de vernietiging tegen te houden, arriveert zijn vriend Ford Prefect (Amro Bank) bij het huis. Hij probeert Arthur (Hugo) te vertellen dat hij in werkelijkheid een buitenaards wezen is van een planeet ergens in de buurt van Betelgeuze, en dat niet alleen Arthurs huis maar de hele aarde vernietigd zal worden voor deze weg. De weg is namelijk een intergalactische snelweg, en de aannemers zijn in werkelijkheid leden van een buitenaards ras, Vogon genaamd.

Ford (Amro) en Arthur (Hugo) kunnen vlak voor de vernietiging ontsnappen door mee te liften op een van de Vogonschepen. Dit is echter tegen de Vogonreglementen. Wanneer de twee worden ontdekt, worden ze gemarteld met het verplicht moeten aanhoren van Vogon-gedichten, de op twee na ergste in het universum. Na de marteling worden ze de ruimte ingegooid. Ze worden tijdig opgepikt door de Heart of Gold, een ruimteschip dat wordt aangedreven door een oneindige-onwaarschijnlijkheidsaandrijving. Aan boord ontmoeten Ford en Arthur Fords semineef en president van de Melkweg, Zaphod Beeblebrox (Zefod Bijsterbuil). Andere bemanningsleden zijn Trillian (Trema) en de klinisch-depressieve robot Marvin (Theo, in sommige vertalingen Arnold). Ze zijn op zoek naar de legendarische planeet Magrathea. Ford is sceptisch over het bestaan van deze planeet, tot ze hem daadwerkelijk vinden.

Op de planeet wordt Arthur gescheiden van de rest van de groep, en meegenomen naar het binnenste van de planeet door Slartibartfast (Magdiragdag), een inwoner van de planeet. De anderen worden ontvoerd. Slartibartfast vertelt Arthur dat de aarde in werkelijkheid een supercomputer was, gemaakt door een ras van hyperintelligente pan-dimensionale wezens. Deze wezens hadden eerder al Deep Thought (De Felle Realist, ook bekend als de Diepe Denker) gemaakt, een andere supercomputer die voor hen Het antwoord op de ultieme vraag over het Leven, het Universum, en Alles moest weten te vinden. Na 7,5 miljoen jaar rekenen kwam de computer met dit antwoord: 42. Daar de wezens zich geen raad wisten met dit antwoord omdat ze niet precies wisten wat de ultieme vraag over het Leven, het Universum, en Alles is, bouwden ze de aarde om voor hen deze vraag te vinden. De afgelopen 10 miljoen jaar heeft de aarde over deze vraag nagedacht, maar precies vijf minuten voor de computer (de aarde) het antwoord bekend zou maken, werd de planeet opgeblazen door de Vogons.

Dan arriveren twee van deze wezens op de planeet, vermomd als muizen, en brengen Arthur terug naar de rest van de groep. De wezens beseffen dat Arthur het laatste organische bijproduct is van de matrix van de aarde, en dat de vraag mogelijk in zijn brein zit opgeslagen. Ze willen zijn brein van hem kopen. Arthur weigert, en een gevecht breekt los. Arthur kan in de chaos ontsnappen. De galactische politie arriveert op de planeet om Zaphod te arresteren. De groep wordt gered wanneer Marvin zijn depressieve visie op het universum aan de computer van het politie-moederschip vertelt, waardoor deze zelfmoord pleegt.

De groep besluit na dit alles te gaan lunchen in Het Restaurant aan het Eind van het Heelal.

Tandy’s TRS-80 Model 100 (1983)

De Tandy TRS-80 Model 100 was een draagbare computer die werd geïntroduceerd in 1983. Het is één van de eerste echt draagbare computers, met een degelijk toetsenbord en een vloeibaar-kristallenscherm, in een batterijgevoede behuizing ter grootte van een pak met A4’tjes. De computer werd gemaakt door Kyocera en oorspronkelijk in Japan verkocht als de Kyotronic 85. De rechten op het apparaat werden door Tandy gekocht en de TRS-80 Model 100 werd verkocht via de eigen Radio Shack winkels. Het was een enorm succesvolle draagbare computer.

John Badham en Martin Brest’s Wargames (1983)

WarGames is een Amerikaanse speelfilm uit 1983 van John Badham en Martin Brest, met in de hoofdrol Matthew Broderick. David Lightman (Matthew Broderick) is een jongen uit de eerste Whizkid-generatie en zoals veel van zijn tijdgenoten bij de opkomst van de computer voor thuisgebruik verslaafd aan computerspelletjes. Via een telefoonnetwerk probeert hij in te breken bij softwarebedrijven om zo nieuwe computerspellen te bemachtigen. Zijn schoolresultaten lijden behoorlijk onder deze activiteiten, aan huiswerk komt de jonge middelbare scholier niet meer toe. Dit weet hij echter eenvoudig op te lossen door in te loggen op de schoolcomputer en zijn eigen cijferlijsten aan te passen. Op een gegeven moment weet hij in te breken in een computer waarvan hij denkt dat die van een computerspellenfabrikant is. In werkelijkheid is het echter de hoofdcomputer van de Amerikaanse organisatie NORAD.

De in de film door David Lightman gebruikte computer is een IMSAI 8080, een kloon van de in die tijd populaire Altair 8800. De configuratie in de film is uitgerust met twee 8″ diskdrives en het geheel draaide op het besturingssysteem CP/M.

David Lightman met een Imsai 8080

Externe links

Altair 8800 (1975)

De MITS Altair 8800 is een microcomputer gebaseerd op de Intel 8080A processor. Het vormde de start van de ontwikkeling van de personal computer. De Altair 8800 werd in 1975 ontwikkeld door Ed Roberts en zijn bedrijf MITS en werd voor 397 Amerikaanse dollars als bouwpakket door het Amerikaanse blad Popular Electronics verkocht. De ontwerpers dachten een paar honderd stuks te verkopen aan hobbyisten, maar tot hun verrassing verkochten ze tien keer zoveel gedurende de eerste paar maanden. Vandaag de dag wordt de Altair algemeen erkend als het begin van de ontwikkeling van de personal computer in de daarop volgende jaren. De interne computerbus (de S-100 bus) werd de de-facto industriestandaard en de eerste programmeertaal voor dit apparaat (Altair BASIC) was het product waarmee Microsoft begonnen is.

Binnen zes maanden was er concurrentie in de vorm van de IMSAI 8080, die al een toetsenbord, beeldscherm en diskettestation bezat. In 1976 waren er al meerdere apparaten die verder waren dan de Altair 8800. Ed Roberts eiste van de nieuwe computerwinkels dat zij alleen maar zijn Altair zouden verkopen. Maar daardoor keerden de computerwinkels zich juist van de Altair af en verkochten de andere merken. Zodoende werd de Altair snel uit de markt gedrukt die het zelf had gecreëerd.

Peter Hyams’ Outland (1981)

Outland is een sciencefictionfilm van regisseur Peter Hyams uit 1981. De hoofdrol wordt gespeeld door Sean Connery. Outland was in de ogen van veel critici een redelijk geslaagde space-western en er zijn verwijzingen naar de western High Noon te vinden. Er worden bijvoorbeeld ballistische wapens gebruikt in de film, ook al was het in SF-films de gewoonte om laserpistolen en andere (nog niet uitgevonden) stralingswapens te gebruiken. Na zijn James Bondtijden maakte Connery films als “Robin and Marian” en “The Man Who Would Be King”. Zijn rol daarna in Outland was niet echt opvallend, mede door het gebrek aan aandacht dat de critici hadden voor SF-films. De film heeft een strak uitgevoerd productieontwerp (door Philip Harrison), ook al is er qua decor flink “geleend” van Ridley Scotts film Alien. Special effects in de film zijn adequaat uitgevoerd en ontworpen door John Stears.

Luc Besson’s The Fifth Element (1997)

The Fifth Element, in Franstalige landen uitgebracht als Le Cinquième Élément, is een Franse sciencefictionfilm uit 1997 onder regie van Luc Besson met in de hoofdrollen Bruce Willis, Milla Jovovich, Gary Oldman, Chris Tucker en Ian Holm. Regisseur en scenarioschrijver Luc Besson bedacht op 16-jarige leeftijd het verhaal van de man die in de toekomst een reis naar een prachtige verre planeet wint. Met de Franse striptekenaar Jean-Claude Mézières bedacht hij de vliegende taxi’s, die ook terugkwamen in Mézières’ stripalbum De sferen van de macht in de serie Ravian. Ook het werk van Jean Giraud, beter bekend onder zijn pseudoniem Moebius, droeg bij aan de uitbundige vormgeving, die veel lichter en kleurrijker is dan in films als Blade Runner. De Franse modeontwerper Jean-Paul Gaultier ontwierp in zijn typische stijl alle kostuums voor de film, ook de kostuums voor de 900 figuranten, die hij stuk voor stuk controleerde.

The Fifth Element, in het Nederlands vertaald als Het Vijfde Element, bevat naast de titel een aantal referenties naar het getal 5; er zijn 5 elementen, Korben heeft in het begin van de film nog 5 punten op zijn rijbewijs, Ruby Rhods show begint om 5 uur, Zorg stopt de timer van de bom in het cruiseschip als er nog 5 seconden op de teller staan, de tweede bom van de Mangalores begint met aftellen vanaf 5 seconden, in de Egyptische tempel schreeuwt Ruby Rhod dat “er elke 5 minuten wel ergens een bom afgaat” en als Korben en Leeloo in de eindscène in de reactor liggen zegt de dokter tegen de president dat ze “nog 5 minuten nodig hebben”.

John Carpenter’s Escape from New York (1981)

Escape from New York is een dystopian science fiction film uit 1981 onder regie van John Carpenter. De film speelt zich af in 1997. New York is sinds een streng bewaakte gevangenis omdat de criminaliteit enorm steeg. Wanneer Air Force One gekaapt wordt, besluit de president via een beveiligingscapsule te vluchten. Het vliegtuig stort neer in New York en de president wordt ontvoerd door de bende van de Duke. Topcrimineel Snake Plissken krijgt de opdracht om de president binnen 24 uur te bevrijden.

Tot de medewerkers van het productieteam behoorde ondermeer James Cameron, die later zelf als filmmaker van The Terminator, The Abyss, Titanic en Avatar bekend zou komen te staan.

Externe links

George Lucas’ Star Wars – A New Hope (1977)

Star Wars: Episode IV: A New Hope is een Amerikaanse sciencefictionfilm uit 1977. De film is chronologisch het vierde deel uit de Star Warsserie, maar het is de eerst gemaakte Star Warsfilm. De film werd geregisseerd door George Lucas naar een eigen scenario. De officiële titel van de film was oorspronkelijk Star Wars. De oorspronkelijke Nederlandstalige titel was Star Wars – De sterrenoorlog.

Commodore C64 DTV (2004)

De Commodore 64 DTV is een door Jeri Ellsworth in opdracht van Tulip ontwikkelde moderne versie van de Commodore 64. Het apparaat is een Commodore 64 in de vorm van een joystick welke met twee tulpstekkers op de televisie aangesloten kan worden. Het apparaat werkt op batterijen en kwam in 2004 voor het eerst op de Canadese markt.

Multitech Micro-Professor (1981)

Er was een tijd dat er geen iPads en Macintoshes waren en beide Apple Computer medewerkers nog in de garage van Steve Jobs bivakkeerden. In die tijd (het zal 1981 zijn geweest) kwam Multitech (het tegenwoordige Acer) met zijn eerste computer-voor-onderwijsdoeleinden op de markt: de Micro-Professor MPF-1. De MPF-1 was een microprocessorsysteem gebaseerd op een Zilog Z80. De kleine printplaat van de MPF-1 bevatte de 1,7MHz processor, een rekenmachine-achtig toetsenbord met 36 toetsen en een 6-cijferig 7-segment LED display. Er was verder voorzien in een 8255 PPI Programmable Peripheral Interface die het toetsenbord uitlas en 4KB ROM en 2KB RAM in de vorm van een 2732 EPROM en een 6116 RAM chip. Ook waren er drie lege IC-voeten voor geheugenuitbreiding, naar wens EPROM of RAM, en twee lege IC-voeten voor een Z80 PIO Parallel I/O en een Z80 CTC Counter Timer. De MPF-1 had een kleine luidspreker, aansluitingen voor een cassetterecorder en een gebied waarop kleine eigen schakelingen konden worden gesoldeerd. Bijzonder was de behuizing: die bestond uit een kunststof boekomslag die, dichtgeslagen, zo de boekenkast in kon. De MPF-1 werd in Z80 assembly geprogrammeerd. De bijgeleverde handleidingen bevatten veel uitgewerkte voorbeelden van onder meer timers en spelletjes die gebruik maakten van het 6-cijferige display. De hexadecimale codes van deze voorbeelden werden byte-voor-byte via het toetsenbord ingevoerd. Het ingebouwde monitorprogramma maakte wijzigingen op het ingevoerde programma eenvoudig en ook het stoppen en instellen van breakpoints was mogelijk. Gebruikers die verder wilden dan de voorbeelden moesten zich specialiseren in Z80 assembly. Vrij snel na de introductie in 1981 kwam Multitech uit met een kleine versie van een BASIC interpreter, die samen met het monitorprogramma in een 4 kilobyte ROM werd aangeboden. Een overlay over het toetsenbord werd meegeleverd en ook de handleiding, met alweer veel voorbeelden, was prima in orde. Sciento, de Nederlandse importeur van de MPF-1, gebruikte later de printplaat uit de boekomslag van de Micro-Professor voor hun eigen Teach Pendant CS-113, een besturingscomputer voor hun robot arm CS-113. De EPROM was in deze Teach Pendant door Sciento voorzien van een speciaal programma om de robot arm bewegingen te laten maken en te laten herhalen. Een toetsenbord overlay maakte het apparaat compleet. Het geheel was in een stevige aluminium kast ingebouwd met een voedingsaansluiting en een parallelle poort waarop de robot arm werd aangesloten.

Externe links

Casio PB100 (1982)

De Casio PB100 was een pocket computer van fabrikant Casio. De PB100 is een doorontwikkelde rekenmachine met meer mogelijkheden dan een wetenschappelijke rekenmachine, zoals programma’s in een hogere programmeertaal schrijven. De PB100 was uitgerust met een goed afleesbaar lc-display.

Personal Software’s Zork (1980)

De tekstadventure is niet begonnen bij Zork, maar Zork heeft wel geholpen om het genre onder een grote getale hobbycomputergebruikers te verspreiden. De tekstadventure is precies wat de naam doet vermoeden: een adventure die uitsluitend met tekst werkt. Omschrijvingen rollen over het scherm en instructies aan de hoofdpersoon in het spel worden door de gebruiker ingetoetst. Het avontuur vindt vaak ondergronds, in kelders en geheime ruimtes plaats, en ook grotten en kastelen worden niet geschuwd. Tot de standaard uitrusting van de adventurespeler behoorden grote vellen papier, potloden en bij voorkeur wat vrienden met dezelfde voorkeur in de vaak droge humor van de tekstadventure.

Sony’s Walkman WM-2 (1981)

Een walkman is een op batterijen werkend apparaat dat compact cassettes afspeelt via een hoofdtelefoon en dat meegenomen kan worden tijdens het wandelen of fietsen. Sony stond al voor de introductie van de WM-2 bekend als een Japans bedrijf dat miniatuur consumentenproducten van hoge kwaliteit wist te maken. De WM-2 die in 1981 werd geïntroduceerd is echter zonder twijfel een mijlpaal in hun geschiedenis.

Zelf heb ik een tijdje een WM-1 gehad, die na een tijdje langzamer ging lopen en waarvan het geluid links en rechts nooit echt feilloos was. Ook de WM-2 had last van datzelfde euvel. De introductie van de DD-reeks, die uiterlijk op de WM-2 leken, maakten een eind aan het probleem van wisselende snelheid.

Revell Calypso (1976)

Calypso is de naam van het drijvend oceanografisch onderzoekslaboratorium waarmee Jacques-Yves Cousteau en zijn bemanning talloze reizen maakte tussen 1951 en 1996. De uitrusting en het onderhoud van dit schip kostte hopen geld en daarom gebruikte Cousteau de naam Calypso als media-attractie en verhief het schip tot een sterrenrol in zijn vele films en televisiedocumentaires over de wereld onder de golven. Het Calypso bouwpakket van de Duitse modelmaker Revell heeft een schaal van 1:125 en vormt een natuurgetrouwe replica van dit iconisch hoogtepunt. Het schaalmodel dat Revell van de Calypso op de markt bracht is in verschillende jaren opnieuw verpakt, maar de inhoud van de dozen is hetzelfde gebleven.

Externe links